Đăk Nên vui đón Tết cổ truyền
Cuối năm, tôi có dịp đến với xã Đăk Nên (huyện Kon Plông), được chứng kiến không khí tươi vui, náo nức đón xuân và đặc biệt, được biết đến nét độc đáo trong đón Tết cổ truyền dân tộc của bà con nơi đây .
Dẫn chúng tôi đi tham quan đường làng lối xóm, thăm bà con trong thôn, ông A Màu - Bí thư Chi bộ kiêm trưởng thôn Sô Thák (xã Đăk Nên) kể: Khoảng 15 năm về trước, bà con nơi đây chưa có thói quen đón Tết Nguyên đán. Bởi theo truyền thống người Ca Dong (một nhánh của dân tộc Xê Đăng), bà con chỉ đón tết một lần vào lúc mùa màng thu hoạch xong. Bên cạnh đó, vì còn nhiều khó khăn, nên bà con cũng hạn chế tổ chức lễ tết nhiều lần. Bây giờ không còn đói, rét, đời sống nâng cao, người Ca Dong nơi đây cũng tổ chức đón Tết Nguyên đán. Vào những dịp cuối năm như lúc này, tại các thôn, làng, mọi gia đình đều háo hức, tất bật với tâm thế đầy tươi vui chờ đợi ngày tết…
Theo ông A Màu, bà con Ca Dong tại xã Đăk Nên đón Tết Nguyên đán khác với những nơi khác. Thay vì ăn tết dài ngày như thường thấy, bà con chỉ tổ chức đón Tết Nguyên đán vào đúng một ngày 30 Tết. Ngày hôm sau, bà con sẽ đi làm bình thường với quan niệm “lên rẫy đầu năm” sẽ đem lại sự may mắn cho gia đình, cả năm làm ăn sẽ thuận lợi…
|
Dù chỉ diễn ra đúng một ngày, nhưng không vì thế mà không khí đón Tết Nguyên đán của người Ca Dong tại xã Đăk Nên lại kém đông vui náo nhiệt so với những nơi khác. Đặc biệt là khoảng thời gian soạn sửa cho ngày này, ngay từ 20 tháng Chạp, tại mỗi thôn, làng đều tổ chức họp dân tại nhà rông, thống nhất đóng góp quỹ chung, sắm sửa con heo, con gà. Theo tinh thần tự nguyện, gia đình nào trong năm làm ăn thuận lợi, khấm khá sẽ đóng góp nhiều, hộ nào ít điều kiện sẽ đóng góp ít hơn, những hộ thuộc đối tượng nghèo, cận nghèo không phải đóng góp.
Qua bàn bạc, thống nhất, người trưởng thôn sẽ chịu trách nhiệm lên kế hoạch cho từng phần việc, có trách nhiệm phân công, đôn đốc các gia đình hoàn thành theo đúng tiến độ. Ông A Màu chia sẻ: Nghe thì đơn giản, nhưng người trưởng thôn phải biết phân chia sao cho khoa học, hiệu quả. Bởi nếu không cẩn thận, sẽ có nhiều phần việc bị “kẹt”, gây cập rập cho cả làng. Theo đó, phụ nữ sẽ đảm nhiệm đi chợ để mua nguyên liệu chế biến món ăn, đồng thời chọn loại nếp thơm, dẻo để gói bánh chưng. Đàn ông trong thôn sẽ đảm nhận mổ heo, gà và ủ rượu ghè chuẩn bị cho đêm 30 Tết. Những đứa trẻ dọn dẹp vệ sinh đường làng, ngõ xóm và xung quanh nhà rông của thôn…
Ngày 30 Tết, tất cả mọi công việc thường ngày dường như đều dừng lại để đón Tết Nguyên đán, mọi người thăm hỏi, chúc tụng nhau, vui nhất là suốt cả đêm, dân làng sẽ tập trung quây quần bên nhà rông. Trong ánh lửa bập bùng, mọi người được đắm chìm trong tiếng cồng chiêng với điệu múa xoang. Cùng nhau vui múa, cùng nhau thưởng thức bánh chưng bên ghè rượu cần, mọi người cùng chuyện trò về những gì đã qua, cầu mong cho một năm mới thêm sung túc, ấm no.
Nói đến Tết Nguyên đán Tân Sửu này, ông A Mau cho biết, dù năm vừa rồi trải qua nhiều khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, tuy nhiên dưới sự quan tâm lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, của chính quyền địa phương, đời sống bà con nơi đây ngày càng ổn định và phát triển hơn. Như để chứng minh cho lời nói của mình thêm thuyết phục, ông A Mau dẫn chúng tôi đến thăm một số hộ gia đình trong thôn “làm ăn khấm khá” trong năm qua.
Sau cái bắt tay đầy thân thiện, anh A Hương (thôn Sô Thák) hào hứng: Từ mô hình trồng cây keo, cây cau, cây mỳ, năm vừa rồi nhà tôi gom góp được trên 50 triệu đồng. Số tiền này tôi dùng để sắm tủ lạnh, ti vi mới trong gia đình; phần còn lại tôi để làm ăn, phát triển kinh tế cho năm sau. Tết Nguyên đán năm nay, các con tôi vui lắm, đứa nào cũng có quần áo mới để mặc, gia đình cũng sắm sửa đồ ăn, thức uống, bánh kẹo đầy đủ.
Ông Trần Thanh Minh - Chủ tịch UBND xã Đăk Nên cho biết: Đăk Nên là xã thuộc khu vực III, cách trung tâm huyện khoảng 65km, có 8 thôn với 14 làng, trong đó 99% dân số là người Ca Dong (một nhánh của dân tộc Xơ Đăng). Dù còn nhiều khó khăn, nhưng với sự lãnh đạo của các cấp ủy, chính quyền, sự nỗ lực của bà con, liên tục mấy năm gần đây, số hộ nghèo trong xã giảm mạnh, bình quân giảm 8,5% mỗi năm; riêng trong năm 2020, xã đã giảm được 59 hộ nghèo, hiện toàn xã còn 124 hộ nghèo (443 nhân khẩu), chiếm tỷ lệ 19,87% số hộ. Các lĩnh vực hoạt động khác như giáo dục, văn hóa, xã hội, chăm sóc sức khỏe nhân dân đều được quan tâm và có bước phát triển. Đến nay, xã đã đạt được 14/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Trong năm 2021 xã phấn đấu đạt thêm từ 1-2 tiêu chí.
Một mùa xuân mới lại về. Những tia nắng xuân dần xua đi cái giá lạnh thấu da ở đây làm không khí đón Tết của bà con nơi đây càng thêm chộn rộn. Ai nấy đều hân hoan, náo nức đón mừng năm mới sung túc, đủ đầy.
Tất Thành